TUZ, czyli trzypunktowy układ zawieszenia, to układ dźwigniowy montowany w ciągnikach rolniczych. Służy do integrowania z maszyną innych narzędzi i urządzeń za pomocą hydraulicznego podnośnika. Znajduje się najczęściej z tyłu ciągnika, jednak niekiedy montowany jest z przodu. Daje to bardzo duże możliwości agregacji z różnymi grupami urządzeń. Przekłada się to na oszczędność czasu i kosztów podczas prac w gospodarstwie, gdyż ciągnik można z łatwością przekształcić w jeszcze bardziej rozwinięte narzędzie.

TUZ pozwala na podnoszenie narzędzi, poruszanie się z nimi, a także odkładanie ich w wybrane miejsce. Konstrukcja nazywana jest trzypunktową, ponieważ dodatkowe akcesoria są połączone z ciągnikiem w trzech punktach na dwóch hydraulicznie podnoszonych belkach. Ogromną rolę odgrywa tutaj łącznik górny, inaczej nazywany centralnym.

Łącznik górny, czyli najważniejszy element TUZ

Łącznik górny to część rolnicza stanowiąca najważniejszy element TUZ. Obecne jest w każdym ciągniku rolniczym. Zależy od niego bezpieczna praca podłączonych narzędzi, kierowcy oraz osób i przedmiotów znajdujących się w pobliżu. Łatwo wyobrazić sobie, jakie konsekwencje niesie za sobą przerwanie tego typu połączenie. Łącznik może odczepić się na przykład podczas szybszej jazdy po drogach publicznych. Wówczas nietrudno o tragedię. Śruba centralna to nie tylko ważny element z punktu bezpieczeństwa. Jest też kluczowy pod względem funkcjonalności. Dzięki niemu można solidnie połączyć ciągnik z dodatkowymi narzędziami i urządzeniami.

Trzeba jednak pamiętać, że podczas pracy śruba centralna narażona jest na duże obciążenia. Musi cechować się stabilnością i elastycznością w wielu osiach. Oprócz bezawaryjnej pracy na prostej powierzchni powinna spełniać swoje zadanie również podczas jazdy po różnego rodzaju wertepach i nierównościach terenu. Dobrej jakości, wytrzymałe łączniki centralne sprawdzą się nie tylko do prostych narzędzi, ale też opryskiwaczy, glebogryzarek, roztrząsaczy czy pługów. Jakiekolwiek zaniechania w wyborze odpowiedniej śruby mogą skutkować jej połamaniem i uszkodzeniem przyczepionych maszyn. Zawsze należy sięgać tylko po wysokiej jakości elementy sprawdzonego pochodzenia. Dobrze jest szukać części do ciągnika Fendt, Claas, Challenger, MF, Renault czy innych czołowych producentów.

Śruba centralna: zwykła czy hydrauliczna

Na rynku znaleźć można dwa rodzaje śruby centralnej. Występuje w wersji zwykłej, czyli mechanicznej, a także hydraulicznej. Różnice pomiędzy nimi są znaczące, ale większość rolników wybiera pierwszą opcję. Wybór pomiędzy jedną a drugą śrubą centralną powinien być przemyślany.

Łączniki mechaniczne są proste w budowie i doskonale sprawdzają się przy prostych ciągnikach 1 i 2 kategorii o niewielkiej mocy. Niestety, ich regulacja jest ręczna, dlatego wiąże się z opuszczeniem kabiny. Plusy tego śruby to niska cena i lekkość mechanizmu. Poza tym działają na niego liczne naprężenia. Spowodowane są one, oczywiście, masą dodatkowo przyczepionych narzędzi i urządzeń. Dlatego precyzyjne ustawienie długości łącznika mechanicznego jest trudne.

Łącznik hydrauliczny regulowany jest z poziomu kabiny. Obciążenie śruby i naprężenia podczas zmiany jej parametrów nie mają większego znaczenia. Niestety, podstawową wadą tego łącznika jest cena. Za komfortową regulację parametrów, możliwość pracy z ciężkimi narzędziami i podłączenia nawet do największych ciągników trzeba zapłacić nawet kilkukrotnie więcej niż za łącznik mechaniczny.